Martwisz się o swoje funkcje umysłowe w stresujących czasach? Najnowsze badania dowodzą, że możesz zmniejszyć ryzyko upośledzenia funkcji poznawczych o połowę. Pod warunkiem, że ściśle przestrzegasz diety śródziemnomorskiej. Jej główne składniki to warzywa, produkty pełnoziarniste, ryby i oliwa z oliwek.
Naukowcy z National Eye Institute w Bethesda (Maryland) dowodzą, że osoby przestrzegające diety śródziemnomorskiej zmniejszyły ryzyko upośledzenia funkcji poznawczych o prawie 45-50%. Wnioski te wysnuli po przeanalizowaniu danych z dwóch głównych badań nad chorobami oczu związanymi z wiekiem Są to: AREDS i AREDS2 (Age-Related Eye Disease Study). Prześledzili w nich dietę około 8 tys. osób z i bez zwyrodnienia plamki żółtej przez 10 lat.
Siatkówka przedłużeniem mózgu
Dlaczego badacze mieliby korzystać z badania wzroku w celu określenia wpływu diety na funkcje poznawcze? Jak stwierdziła główna autorka badań dr Emily Chew: „Siatkówka jest przedłużeniem mózgu”. Stwierdzenie to jest jak najbardziej trafne, gdyż wzrok działa na aż 1/3 mózgu. Siatkówka wyściełająca gałkę oczną łączy się z nim poprzez nerw wzrokowy.
Dlatego też wszelkie antyoksydanty, które mogą poprawiać działanie siatkówki, mogą również poprawiać funkcjonowanie mózgu. Rozważania te doprowadziły badaczy do zainteresowania się wpływem stresu oksydacyjnego i diety u osób z zaćmą czy zwyrodnieniem plamki żółtej na funkcje umysłowe.
Doceniaj zielone warzywa liściaste
U ludzi, którzy żywili się dietą bogatą w ryby i warzywa, zaobserwowano zatrzymanie, naturalnie postępującego w chorobach oczu, zwyrodnienia plamki żółtej. Wynika to z działania dwóch ważnych antyoksydantów, które w stanie chorobowym nie są naturalnie produkowane przez nasz organizm: luteiny i zeaksantyny. Są to związki niezwykle istotne dla prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku, gdyż chronią go przed uszkodzeniami powodowanymi przez wolne rodniki.
Znajdują się one we wszystkich warzywach. Szczególnie dobrym ich źródłem są zielone warzywa liściaste, takie jak jarmuż, pietruszka, szpinak, brokuły i groszek. Po wchłonięciu z przewodu pokarmowego luteina i zeaksantyna wędrują do siatkówki z tyłu oka. Tam pomagają filtrować szkodliwe i wysokoenergetyczne światło niebieskie, które może uszkadzać komórki oka.
Badanie wykazało, że dokładne przestrzeganie diety śródziemnomorskiej pomogło zmniejszyć ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej na wszystkich etapach choroby. Oznacza to, że dieta ta nie pozwala przejść zewstępnej fazy do następnej, a będąc w pośredniej – do końcowej.
Ryby dwa razy w tygodniu
Uczestnikom badania zalecono ścisłe przestrzeganie diety. Znaczyło to jedzenie ryb dwa razy w tygodniu. Także regularne spożywanie owoców, warzyw, produktów pełnoziarnistych, orzechów, roślin strączkowych i oliwy z oliwek. Jednocześnie musieli oni ograniczyć spożycie czerwonego mięsa i alkoholu.
Wyniki pokazały, że ryzyko pogorszenia funkcji poznawczych wzrosło wraz ze spadkiem poziomu przestrzegania diety. Ci, którzy dokładnie przestrzegali diety, uzyskiwali najlepsze wyniki. Poprawiali tym samym pracę swojego mózgu.
Naukowcy dokładnie przeanalizowali proporcje ryb w dietach pacjentów. Zauważyli, że u osób spożywających je częściej niż dwa razy w tygodniu, progresja choroby nie była tak szybka, jak u osób z niższą ich konsumpcją.
Podsumowując, badanie wykazało, iż regularnie stosowana, ogólna dieta śródziemnomorska spowalniała postęp choroby. Jednak najkorzystniejszym czynnikiem w poprawie kognicji okazało się regularne i częste spożywanie ryb.
Rosnąca liczba badań dowodzi, że każdy może dziś przejąć kontrolę nad dobrostanem swojego mózgu i zmniejszyć ryzyko upośledzenia funkcji poznawczych. Można to osiągnąć poprzez proste wybory dietetyczne. Jak nietrudno zauważyć potwierdza się stare powiedzenie, że „jesteś tym, co jesz”!
foto: Pexels
Autorka: mgr inż. Ewelina Stefaniak, doktorantka w Instytucie Biochemii i Biofizyki PAN. Prowadzi badania nad nową klasę wielofunkcyjnych substancji. Potencjalnie mogą one stać się składnikiem leku na chorobę Alzheimera. Wyniki tych badań zawarła w 11 publikacjach o zasięgu międzynarodowym. Przedstawiła je na 12 konferencjach naukowych, m.in. w Japonii, Singapurze, Nowej Zelandii czy Los Angeles. Została laureatką grantów PRELUDIUM i ETIUDA finansowanych przez NCN, grantu Fundacji Kościuszkowskiej. Jest także laureatką „Marie Skłodowska-Curie Individual Fellowship”, indywidualnego grantu badawczego ufundowanego przez Komisję Europejską w Brukseli.
