Analiza obecnego stanu sektora MŚP w Polsce, weryfikacja mocnych i słabych stron małych i średnich firm, zadania samorządu i administracji centralnej w zakresie wspierania przedsiębiorczości, finansowanie i perspektywy rozwoju small biznesu, omówienie specyfiki firm rodzinnych, klastry jako droga wdrożenia innowacji, porównanie polityk państw Unii Europejskiej i Sąsiedztwa Wschodniego względem rynku MŚP, a także możliwości korzystania przedsiębiorstw z dorobku naukowego, czyli o współpracy sektora nauki, MŚP i samorządu terytorialnego – to wiodące tematy podczas I Europejskiego Kongresu Małych i Średnich Przedsiębiorstw, jaki odbył się w Katowicach 6 i 7 października br.
Donald Tusk: sektor MŚP fundamentem gospodarki
I Europejski Kongres Małych i Średnich Przedsiębiorstw przyniesie szereg rekomendacji
Dwa dni eksperckich debat, inauguracja z udziałem władz państwowych, dwadzieścia trzy delegacje zagraniczne, łącznie ponad 2,5 tys. uczestników. Tak prezentowało się jedno z największych w Europie Środkowo-Wschodniej spotkań biznesowych dla sektora MŚP. I Europejski Kongres Małych i Średnich Przedsiębiorstw odbył się w Katowicach 6 i 7 października br. Jak podkreślają organizatorzy to pierwsze tej rangi wydarzenie po ponad dwudziestu dwóch latach od transformacji ustrojowej dedykowane MŚP. – To czas kiedy możemy się wspólnie zastanowić nad przyszłością małej i średniej przedsiębiorczości w Polsce, Europie i na świecie – powitał gości Kongresu Tadeusz Donocik, Prezes Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach, będącej głównym organizatorem przedsięwzięcia.
Według najnowszych danych Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) w Polsce zarejestrowanych jest obecnie 1,7 mln firm. – To o 1,2 mln więcej niż w 1991 roku. Z tego aż 99 proc. należy do sektora MŚP, natomiast 96 proc. to przedsiębiorstwa mikro. Dla porównania w UE firmy mikro stanowią 92 proc. ogółu przedsiębiorstw – wskazała podczas sesji otwierającej Bożena Lublińska-Kasprzak, prezes PARP. Jak wynika z badań, Polska jest na szóstym miejscu w Europie jeśli chodzi o ilość zarejestrowanych działalności. – Ostatnie dwadzieścia trzy lata pokazały, że Polacy są narodem, który przedsiębiorczość ma we krwi i jeśli stworzone są choćby minimalne sprzyjające warunki, chętnie inwestują we własny biznes. Potwierdzają to przeprowadzone przez PARP analizy. Aż 60 proc. młodych ludzi w Polsce w wieku do 30 roku życia deklaruje chęć pracy na własny rachunek, jednak w rzeczywistości tylko 30 proc. z nich zakłada firmę. Ambicja spotyka się tu bowiem z niechęcią do podejmowania ryzyka – dodaje prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, współorganizator Kongresu.
Ponad połowa miejsc pracy stworzonych przez przedsiębiorstwa w latach 2003-2008 była zasługą małych firm – wynika z raportu PARP. – MŚP wytwarzają połowę krajowego PKB i zatrudniają ponad 60 proc. pracowników w Polsce. Są elastyczne i w sytuacjach kryzysowych najszybciej dostosowują się do zmian – zaznacza Tadeusz Donocik. O roli MŚP w walce z kryzysem mówił też podczas Kongresu Premier RP Donald Tusk. W trakcie sesji inauguracyjnej Prezes Rady Ministrów podkreślił, że sektor MŚP jest najsolidniejszym fundamentem gospodarki polskiej, jak i europejskiej. – Mali i średni przedsiębiorcy są „solą tej ziemi”. Nisko chylę głowę przed waszym wysiłkiem – rozpoczął Donald Tusk. – Kiedy mówi się o głębokim rynku wewnętrznym albo o dużych zasobach, które umożliwiły przeprowadzenie Polski przez tę pierwszą falę kryzysu bez szczególnego uszczerbku, to mówi się tak naprawdę o wysiłku małych i średnich firm – tłumaczył premier. Dodał, że polscy przedsiębiorcy, w szczególności mali i średni, stanowiąc tarczę przed zagrożeniami doby współczesnej, muszą także liczyć na wsparcie ze strony państwa. – Jednym z głównych zadań polskiego rządu jest między innymi ochrona małych i średnich przedsiębiorców przed egoizmem większych firm. Odpowiedzialny rząd musi brać to pod uwagę i umieć twardo stanąć po stronie małych i średnich przedsiębiorców, a także po stronie pracobiorców – wskazywał Tusk.
Bożena Lublińska-Kasprzak zauważa, że słabością polskich firm jest brak strategicznego myślenia i planów inwestycyjnych. – Bardzo wiele polskich przedsiębiorstw to nowoczesne, korzystające z nowoczesnych środków przekazu, dobrze zarządzane firmy. Nie zmienia to jednak faktu, że pierwszy rok działalności przeżywa 77 proc. polskich firm, natomiast po 5 latach na rynku pozostaje już tylko 30 proc. z nich. Poważną słabość wykazuje 65 proc. małych i średnich przedsiębiorstw – nie planując działalności inwestycyjnej. Na to nakłada się brak strategicznego myślenia. Ponad 50 proc. polskich przedsiębiorców nie myśli strategicznie i nie posiada żadnego rodzaju strategii firmy – przedstawiła prezes PARP.
Jedną z kluczowych poddanych pod dyskusję kwestii był temat finansowania. – Należy wzmocnić dostęp do finansowania dla MŚP oraz dostęp do rynków lokalnych, w tym ułatwić przedsiębiorcom wstęp na rynek zamówień publicznych, który ciągle jest bardzo utrudniony – stwierdził Jerzy Samborski, prezes Unicorn SME Union Polska. Podczas dedykowanego panelu omówiono także projekt budżetu Unii Europejskiej na lata 2014-2020 oraz zapowiadane przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego zmiany w zasadach przyznawania wsparcia polskim przedsiębiorcom w ramach funduszy unijnych po 2014 roku.
Jak wskazywali eksperci mali i średni przedsiębiorcy to wielka grupa, której brak przedstawicielstwa. – Potrzebujemy strategicznego, horyzontalnego spojrzenia na rolę MŚP, jaką ten sektor spełnia w państwie – generując miejsca pracy i ponad 50 proc. dochodu narodowego. Stąd też potrzeba funkcjonowania takiego resortu w Polsce oraz w strukturach Unii Europejskiej, który będzie odpowiedzialny wyłącznie za sektor małych i średnich przedsiębiorstw – wskazywał podczas Kongresu Jerzy Samborski. Paneliści apelowali też do samych przedsiębiorców, by nauczyli się oni egzekwować realne instrumenty wsparcia od władz samorządowych. Zgodzono się również co do opinii, że w polskiej administracji publicznej ciągle brakuje ducha innowacyjnego myślenia o przedsiębiorczości. Zdaniem Przewodniczącego Grupy Pracodawców w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym Henri Malosse, na poziomie europejskim nie jest wcale lepiej. W Unii Europejskiej, podobnie jak w Polsce, brakuje przekonania, że największymi przedsiębiorstwami są tak naprawdę małe i średnie firmy – mówił Malosse.
Zdaniem doradcy prezydenta RP prof. Michała Kuleszy, w Polsce borykamy się z poważnymi problemami w zakresie fatalnego stylu sprawowania władzy i niskiej jakości zarządzania publicznego. Tymczasem powodzenie sektora MŚP jest w znacznym stopniu pochodną prawidłowego funkcjonowania całego państwa.
– Zła legislacja, ogromna szczegółowość przepisów oraz wprowadzające w błąd nazewnictwo to największe zagrożenia dla polskich przedsiębiorców – komentował w trakcie jednej z kongresowych sesji prof. Jan Wojtyła z Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
O tym, że konieczne są zmiany mówił też zastępca Prezesa Związku Rzemiosła Polskiego Jan Klimek: – O stabilności sektora MŚP nie może być mowy dopóki nie wyeliminuje się niepewności towarzyszącej przedsiębiorcom każdego dnia ich działalności – przekonywał.
Prezes Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości zwróciła także uwagę, że dużo ważniejsza niż nowe programy jest konieczność poprawy koordynacji i współpracy pomiędzy różnymi instytucjami realizującymi działania na rzecz MŚP. O odwrócenie sposobu myślenia – mniej programów, więcej rozwiązywania rzeczywistych problemów przedsiębiorców – apelował również Prezes Krajowej Izby Gospodarczej Andrzej Arendarski.
Do stałego rozwoju działalności, korzystania z innowacji oraz czerpania ze wsparcia, jakie oferują małym i średnim firmom programy unijne przekonywał Wicepremier, Minister Gospodarki Waldemar Pawlak, który wspólnie z Olgierdem Dziekońskim, Sekretarzem Stanu w Kancelarii Prezydenta RP oraz Tadeuszem Donocikiem, Prezesem RIG w Katowicach, oficjalnie otworzył towarzyszące Europejskiemu Kongresowi Małych i Średnich Przedsiębiorstw, Targi usług i produktów dla MŚP Biznes Expo. Swoją ofertę dla sektora małych i średnich firm przez dwa dni prezentowało blisko siedemdziesięciu wystawców z całej Polski, w tym m. in.: Gettin Noble Bank, Idea Bank, Lotos, Tauron, Raiffeisen Bank, Bank Zachodni WBK, Google czy Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Biorący udział w sesji inauguracyjnej Europejskiego Kongresu Małych i Średnich Przedsiębiorstw prof. Jerzy Buzek, Przewodniczący Parlamentu Europejskiego, podkreślił znaczenie innowacji, jako warunku wzrostu gospodarczego. – Małe i średnie biznesy wytwarzają dziś ok. 60 proc. unijnego PKB i generują blisko 70 proc. miejsc pracy w całej Unii. Dlatego tak ważne jest rozwiązanie kwestii ich dostępu do kapitału czy stworzenie europejskiego systemu patentowego – powiedział Jerzy Buzek. Przewodniczący PE wskazał silne strony MŚP, takie jak elastyczność, ostrożność w podejmowaniu decyzji, skuteczność oraz szybkie reagowanie na zmieniające się warunki (w odróżnieniu od dużych firm, w których trudno na podejmowanie natychmiastowych działań). – Powyższe cechy stanowią o przewadze małych i średnich przedsiębiorstw w odniesieniu do dużych firm. Z jednej strony ostrożni, bo nie chcą ryzykować, z drugiej MŚP podejmują dobre decyzje w odpowiednim momencie, co niewątpliwie stanowi ich siłę – zaznaczył Jerzy Buzek. Były premier RP ocenił też, że skłonność do innowacyjnego myślenia jest naturalną skłonnością polskich przedsiębiorców, jednak wciąż nie przekłada się to na działania, co należy zmienić. Wyraził również przekonanie, że nie ma możliwości osiągnięcia trwałego wzrostu gospodarczego bez efektywnej współpracy nauki, biznesu i samorządu terytorialnego. – Ten złoty trójkąt wskazany w haśle przewodnim Kongresu musi nauczyć się współpracować we wspólnym interesie – stwierdził Przewodniczący Parlamentu Europejskiego.
Zgodnie z oczekiwaniami, dwudniowy cykl spotkań przyniósł wiele rekomendacji. O tym, jaką receptę na rozwój sektora MŚP wystawili wspólnie eksperci i przedsiębiorcy, dowiemy się tuż przed końcem listopada, kiedy na ręce władz RP zostaną przekazane wypracowane propozycje zmian, mające na celu zniwelowanie barier w prowadzeniu działalności gospodarczej przez małe i średnie firmy. – Jako organizator I Europejskiego Kongresu Małych i Średnich Przedsiębiorstw zobowiązujemy się w ciągu miesiąca od jego zakończenia, przekazać stosowne rekomendacje rządowi – zapowiedział Tadeusz Donocik, prezes Regionalnej Izby Gospodarczej w Katowicach.
Honorowy Patronat nad Kongresem objął Prezydent RP Bronisław Komorowski. Wydarzenie odbyło się także pod Patronatem Polskiej Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej.
Europejski Kongres MŚP należy do głównych przedsięwzięć, włączonych do ogólnoeuropejskiej kampanii na rzecz rozwoju przedsiębiorczości pn. Europejski Tydzień Małych i Średnich Przedsiębiorstw 2011.
źródło: www.kig.pl
